Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Brezilya'dan İzmir Aliağa'daki gemi söküm tesislerine gelecek olan Brezilya donanmasına ait NAE Sao Paulo adlı geminin, geri gönderileceğini açıkladı. Bakan Kurum açıklamasında, Brezilya Basel Sözleşmesi Yetkili Otoritesi IBAMA (Brezilya Çevre ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü) tarafından Bakanlığa yapılan talep sonucunda NAE Sao Paulo isimli eski askeri uçak gemisinin Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sökülmek üzere ithal edilmesi için sunulan notifikasyon başvurusuna 30 Mayıs 2022 tarihinde ‘Karasularımıza girmeden denetim yapılması ve Bakanlık tarafından görevlendirilen uzmanlarının gözetiminde söküm yapılması koşuluyla' şartlı onay verildiğini hatırlattı.
"Tehlikeli herhangi bir olumsuzluğun olması durumunda, gemiyi hiçbir tereddüde yol açmadan kabul etmeyeceğimizi ve ülkemiz karasularına girmeden geri göndereceğimizi defaatle paylaştık"
Bakan Kurum, sürecin başından bu yana; tarafı olunan Basel sözleşmesi gereğince yükümlülüklerin yerine getirildiğini vurgulayarak, "Uluslararası hukuktan doğan haklarımızı ifade ettik, tehlikeli herhangi bir olumsuzluğun olması durumunda, gemiyi hiçbir tereddüde yol açmadan kabul etmeyeceğimizi ve ülkemiz karasularına girmeden geri göndereceğimizi defaatle paylaştık. Gemiyle ilgili Brezilya Federal Bölge Mahkemesinin ihtiyati tedbir kararı alması üzerine, verdiğimiz şartlı onayın yerine getirilmesi amacıyla 9 Ağustos 2022 tarihli yazımızla Brezilya Yetkili Otoritesi IBAMA'ya ve Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. firmasına mahkeme kararlarının ve geminin ülkemize gelmeden önce yeniden hazırlanmış 'Tehlikeli Madde Envanter Raporu'nun tarafımıza sunulmasını istedik" ifadelerini kullandı.
Geminin Türk karasularına girmesine izin verilmeme sebeplerini sıralayan Bakan Kurum, "Gelinen noktada, uluslararası bağımsız denetim kuruluşları ve Bakanlığımız denetim ekipleri gözetiminde notifikasyon şartında yer almasına rağmen ikinci bir denetim sürecinin işletilmemesi; tekrar istenen asbest ve diğer tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerin gemi planı üzerinde gösterilerek ve numune alınan noktaların fotoğraflanarak hazırlanması gereken ‘Tehlikeli Madde Envanter Raporunun' Bakanlığımıza sunulmaması nedeniyle; 'NAE Sao Paulo' isimli gemi için verilmiş olan şartlı notifikasyon onayının iptal edilmesine karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda; geminin Türk karasularına girmesine izin verilmeyecektir" dedi.
"İnsanımıza zarar verecek hiçbir adıma izin vermedik"
"Biz bugüne kadar söküm işlemleri için ülkemize gelen her gemide mevzuata uygun olarak hep uluslararası hukukun gereğini yaptık" ifadelerine yer veren Kurum, "Sadece NAE Sao Paulo gemisinde değil; tüm gemilerde de sürecin her aşamasını yakından takip ettik, çevremize, insanımıza zarar verecek hiçbir adıma izin vermedik. Milletimiz müsterih olsun. Bundan sonra da izin vermeyiz" dedi.