ABD-Çin arasındaki tansiyon ABD Temsilciler Meclis Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaret etmesi ile yükseldi. Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Çin'in güçlü muhalefetini ve ciddi temsillerini göz ardı ederek ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin'in Tayvan bölgesini ziyaret etti. Bu, tek Çin ilkesinin ve üç Çin-ABD ortak bildirisinin hükümlerinin ciddi bir ihlalidir. Çin-ABD ilişkilerinin siyasi temeli üzerinde ciddi bir etkisi var ve Çin'in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ciddi şekilde ihlal ediyor. Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarı ciddi şekilde baltalıyor” denildi.
Çin'in Pelosi'nin ziyaretini şiddetle kınadığı ifade edilen açıklamada, ‘‘Dünyada sadece bir Çin vardır, Tayvan Çin topraklarının ayrılmaz bir parçasıdır ve Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti tüm Çin'i temsil eden tek meşru hükümettir'' ifadelerine yer verildi. Açıklamada, ‘‘Ziyaret, büyük bir siyasi provokasyondur. Çin ve Çin halkı bunu asla kabul etmeyecek'' ifadeleri kullanıldı.
‘Bu ateşle oynamaktır”
Tayvan sorununun Çin-ABD ilişkilerinin tam kalbindeki en önemli ve en hassas konu olduğu ifade edilen açıklamada, “Tayvan Boğazı yeni bir gerilim ve ciddi zorluklarla karşı karşıya ve bunun temel nedeni, Tayvan makamları ve ABD'nin statükoyu değiştirmek için tekrar eden hamleleridir. Tayvanlı yetkililer, bağımsızlık için ABD'den destek aramaya devam ediyor. 1992 Konsensüsü'nü tanımayı reddediyorlar” denildi.
ABD'nin Çin'i engellemek için Tayvan'ı kullanmaya çalıştığına dikkat çekilen açıklamada, ‘‘Bu ateşle oynamaktır, çok tehlikeli bir girişimdir, ateşle oynayanlar kendilerini yakarlar'' ifadeleri kullanıldı.
Tüm sonuçlardan ABD sorumludur
Çin'in ABD Temsilciler Başkanı'nın ziyaretine yanıt olarak egemenliğini ve toprak bütünlüğünü kararlı bir şekilde korumak için gerekli tüm önlemleri kesinlikle alacağı vurgulanan açıklamada, “Bundan doğabilecek tüm sonuçlar ABD tarafı ve ‘Tayvan bağımsızlığı' ayrılıkçı güçleri tarafından üstlenilmelidir” denildi. Çin ve ABD'nin iki büyük ülke olduğu aktarılan açıklamada, ABD ve Çin'in birbirleriyle başa çıkmalarının doğru yolunun, yalnızca karşılıklı saygıdan, barış içinde olmaktan, karşı karşıya gelmemekten ve kazan-kazan işbirliğinden geçtiği ifade edildi.
“Başka hiçbir ülke Tayvan sorununda yargıç olarak hareket etme hakkına sahip değildir”
Tayvan sorununun tamamen Çin'in bir iç meselesi olduğu vurgulanan açıklamada, “Başka hiçbir ülke Tayvan sorununda yargıç olarak hareket etme hakkına sahip değildir. Çin, ABD'yi ‘Tayvan kartını' oynamayı ve Çin'i kontrol altına almak için Tayvan'ı kullanmayı bırakmaya şiddetle çağırıyor. Tayvan'a karışmayı ve Çin'in içişlerine karışmayı bırakmalı. ‘Tayvan'ın bağımsızlığı' ayrılıkçı güçlerini herhangi bir biçimde desteklemeyi ve bunlara göz yummayı bırakmalı. Tayvan sorununda bir şey söyleyip bunun tersini yapma eylemlerini bırakmalı. Tek Çin ilkesini çarpıtmaktan, karartmaktan ve içini boşaltmaktan vazgeçmeli” denildi.
Çin ordusu yüksek alarm durumunda
Çin Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, Pelosi'nin Tayvan'a ziyaretine tepki gösterilerek, ABD'nin bu girişiminin Tayvan Boğazı'ndaki gerginliği tırmandırdığına işaret edildi. Açıklamada, ‘‘Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaret etmedeki ısrarının ciddi sonuçları olacağı kesin. Çin Halk Kurtuluş Ordusu yüksek alarm durumunda ve bir dizi askeri operasyon başlatacak'' denildi.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, 4-7 Ağustos tarihleri arasında Tayvan'ı çevreleyen altı bölgede tatbikat ve eğitim faaliyetleri yapacağını açıkladı. Tatbikatların 7 Ağustos'ta Pekin saati ile 12.00'de sona ereceği ifade edilerek, tatbikatlarda gerçek mermi kullanılacağı aktarıldı. Güvenlik nedeniyle, tatbikatların yapılacağı bölgelere gemi ve uçakların girmesinin yasaklandığı açıklandı.
Pelosi'nin Tayvan ziyareti
Asya ziyaretine dün Singapur'dan başlayan Pelosi, Malezya'nın ardından beraberindeki heyet ile birlikte yerel saatle 22:43'te Tayvan'ın başkenti Taipei'ye geldi. Pelosi'yi Songshan Havaalanı'nda Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, Taipei'de bulunan Amerikan Enstitüsü Başkanı Sandra Oudkirk ve diğer yetkililer karşılamıştı.
Pelosi‘nin yarın yerel saatle 11.00'de Tayvan Lideri Tsai Ying Wen ile görüşmesi öğle saatlerinde Tayvan'dan ayrılması bekleniyor. Öte yandan Pelosi, en son 1997'de dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Newt Gingrich tarafından ziyaret edilen Tayvan'a seyahat eden en üst düzey ABD yetkili oldu.
