Ultra işlenmiş gıda ne demektir?
"Ultra işlenmiş gıda" terimi ilk olarak 2018'de Brezilyalı araştırmacılardan oluşan bir ekip tarafından ortaya atıldı. Araştırmacılara göre, ultra işlenmiş gıdaların tanımı, "çoğunlukla veya tamamen şeker, sıvı yağlar ve katı yağlardan yapılan gıda ürünlerini ve hidrojene yağlar, modifiye nişastalar ve protein izolatları gibi mutfaklarda yaygın olarak kullanılmayan diğer maddeleri" kapsıyor. Ultra işlenmiş gıda tanımlarına göre, bu aynı zamanda "hidrojenasyon, hidroliz, ekstrüzyon, kalıplama, yeniden şekillendirme ve kızartma yoluyla ön işleme" işlemi görmüş ürünleri de ieçriyor.
İşlenmiş gıda, dönüşüme uğramış (örneğin kesme, doğrama, karıştırma veya pişirme gibi) bitkisel veya hayvansal hammaddelerden elde edilen ve şeker, yağ, tuz veya yemek pişirmede yaygın olarak kullanılan diğer malzemeler eklenen gıdalardır. Konserveler, ekmekler, peynirler, füme et ve balıklar, tuzlu kuruyemişler bu kategoridedir. Bir de ultra işlenmiş gıdalar vardır. Bu gıdalar, işlenmiş gıdalara göre kat kat daha zararlıdır. Peki, ultra işlenmiş gıdalar nelerdir?
Ultra işlenmiş gıda ise çok sayıda endüstriyel dönüşüm sürecinden geçmiştir veya birkaç endüstriyel katkı maddesi veya bileşen içerir. Ultra işlenmiş gıdalar yoğun fiziksel, kimyasal veya biyolojik dönüşümler geçirmiş gıdalardır veya yüksek formüle edilmiş içerik maddeleri veya katkı maddeleri gibi mutfağınızda bulamayacağınız bileşenleri içeren gıdalardır. Ultra işlenmiş gıdalar dönüşüm süreçlerinden geçmiştir ve genellikle mutfağınızda olmayan bileşenler içerir. Örneğin, raf ömrünü uzatmak veya lezzeti arttırmak için katkı maddeleri eklenir.
En yaygın 13 ultra işlenmiş gıda şunlardır:
- Gazlı içecekler
- Çabuk makarnalar
- Hazır çorbalar
- Çoğu endüstriyel ekmek ve tahıl çubukları, enerji barları, endüstriyel kekler, kurabiyeler,cipsler
- Kahvaltılık tahıllar
- Çoğu margarin
- Aromalı sütlü içecekler
- Eklenmiş şekerler ve yapay aromalarla meyvelerden yapılan tatlılar
- Kullanıma hazır soslar
- Katkı maddeleri içeren sebze köfteleri (et ikameleri)
- Renklendirici içeren veya tatlandırıcı içeren sakızlar
- Toz veya zenginleştirilmiş ve öğün ikameleri gibi pazarlanan ve zayıflama ürünü olarak gösterilen şekerli gıdalar (yoğurt, içecek, bisküvi vb.)
- Formül sütler ve süt tozları
