Dünyanın dört bir yanından 150'den fazla devlet başkanı ve hükümet başkanının katıldığı Birleşmiş Milletler (BM) 77. Genel Kurulu görüşmeleri, yoğun güvenlik önlemleriyle ABD’nin New York kentinde başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, BM Genel Kurul Salonu'nda katılımcılara gündeme dair dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu.
Erdoğan, Yunanistan'a tepki göstererek, "Biz Aylan bebeklerin cesetleri kıyılara vurmasın diye çırpınırken, Yunanistan hukuksuz, pervasız geri itmeleriyle Ege'yi mülteci mezarlığına çevirmektedir" ifadesini kullandı. Erdoğan KKTC'nin de acilen resmen tanınması gerektiğini söyledi.
Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şöyle;
BM 77. Genel Kurulu'nun ülkelerimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Toplantımızı dünyamızın birden fazla tehditle eş zamanlı olarak baş etmeye çalıştığı kritik bir dönemde gerçekleştiriyoruz. Türkiye olarak salgın sürecinde hiçbir ayrım göstermeden, 161 ülkeye destek sağladık. TURKOVAC'ın tüm insanlığın hizmete sunduk. Paris Antlaşması'nı geçtiğimiz yıl onayladık.
Artan enerji, gıda ve ham madde fiyatlarının oluşturduğu enflasyon baskısı tüm ekonomileri menfi yönde etkilemektedir. Gelişmeler enerji arz önemini de çarpıcı şekilde öne taşımıştır. Bölgesel ve küresel enerji güvenliğini destekleyen pek çok projeyi hayata geçirdik. Yaşanan süreç, gıda güvenliğini de riske atmıştır. İnsanlığın karşı karşıya kaldığı karanlık tabloyu, uluslararası işbirliği ve dayanışmayı hakkaniyetli bir yaklaşımla güçlendirmektedir. Türkiye olarak bu iradeyi salgın ve iklim değişikliği süreçleri yanında Rusya-Ukrayna savaşının meydana getirdiği sarsıntılarla mücadele de ortaya koyuyoruz. Tarafları önce Antalya diplomasi töreninde sonra da İstanbul'da bir araya getirdik. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünyaya ulaşmasını temin ettik. Bu gelişmeyi sağlayan İstanbul mutabakatının 2. ayı dolarken sevkiyatın ivme kazanmasını izliyoruz.
Dünyanın 4 bir yanında uluslararası camiadan medet umanların BM'ye güven bu başarıyla tazelenmiştir. İstanbul mutabakatı taraflar açısından sonuç verdiğini de ispatlamıştır. Tüm insanlığın güvenliğini ilgilendiren Zaporijya nükleer santrali için de gösterilebilir. Buradan uluslararası kuruluşları ve tüm ülkelerin, Türkiye'nin kalıcı barış çabalarına samimi destek vermeye çağırıyorum. Diğer yandan milyonlarca insanı mağdur eden tüm bu felaketler etkin çok taraflılığın BM'de de vücut bulması için daha fazla çaba göstermemiz gerektiğini bir kez daha hatırlatmıştır. Bilhassa güvenlik konseyinin daha etkin, demokratik, hesap verebilirlik bir yapı tüm insanlığın barış, adalet ve refah arayışında önemli bir dönüm noktası teşkil edecektir. İnanç ve azimle yürüttüğümüz bu mücadeleye tüm ülkelerden destek beklediğimizi bir kez daha ifade etmek istiyorum.
BM bünyesinde yürüttüğümüz Barış için arabuluculuk girişimimizle çatışmaların çözümü konusunda çaba harcıyoruz. Çatışma ve itilafların çevrelediği bölgenin tam kalbinde sorunların değil, çözümlerin parçası olmamızı sağlayacak insiyatifler alıyoruz.Suriye'de halkın meşru beklentileri konusunda kalıcı çözüm için tekrar vurguluyoruz. Suriye'nin kuzeyindeki 4 milyonu aşkın sivil, ülkemizin sağladığı güvenlik şemsiyesi ve uluslararası yardım sayesinde ayakta tutunmaktadır. Ülkemize güvenlik güçlerimize ve sivillere terör saldırıları gerçekleştiren, PKK ve türevlerine karşı Türkiye'nin kayıtsız kalması beklenemez. Terörizme karşı her türlü tedbiri almaya muktedir olduğumuzu, terör örgütüne karşı asla çekinmeyeceğimizi belirtmek istiyoruz. Savaştan kaçan sivillerin insani şartlarda hayatlarını sürdürebilmeleri için Suriye'nin çeşitli bölgelerinde 100 bin briket ev inşa ediyoruz. Ayrıca yaklaşık 1 milyon Suriyelinin topraklarına dönmesini sağlayacak 200 binlik konutların inşasına başladık.
Suriye'de hayata geçireceğimiz yerleşim yerleri konusunda herkesin gerekli çabayı göstermesini bekliyoruz. Mülteci krizi kendilerine daha iyi bir gelecek ayırmak için botlarını batırıp ölüme terk etmekle, insanları toplama kamplarına toplamakla bu sorun çözülemez.Yunanistan'ın Ege Denizi ve Doğu Akdeniz'de göçmenlere yönelik zulümlerinin artığını görüyoruz. Geçen hafta 9 aylık Asım bebek, 4 yaşındaki Abdülvaham ve ailesi, Yunan sahil güvenlik güçlerinin botlarını batırması sonucu hayatını kaybetmiştir.
Diğer bir komşu ülkemiz Irak'ta da huzur ve istikrarın hakim kılınması için her türlü çabayı sergiliyoruz. Irak'ta refahın sürdürülebilir şekilde artması, terör örgütlerinin istismarlının önlenmesi ancak böyle mümkündür. Bu kürsüden daha öncede vurguladığım gibi terör örgütleriyle ayrımları reddeden samimi işbirliği içinde kazanabiliriz. Terör örgütleri ve zalim rejimler yerine ülkemizle işbirliği yaparak bölgemizin refahına katkı sunabilecek herkesle çalışmaya hazırız.
Libya'nın istikrar ve refahı başta komşuları olmak üzere, tüm bölge için kritik önemlidir. Amacımız Libya halkının egemenliğini, bütünlüğünü koruyarak hak ettiği refahı sağlamaktır.
Orta Doğu coğrafyasında kalıcı barış için sona erdirilmesi gerektiğini gördüğümüz, İsrail-Filistin sorununa iki devletli çözümü destekliyoruz. Filistinlilerin can ve mal güvenliğini sağlanması şarttır. Bölgedeki sorunun adil, kalıcı ve kapsamlı çözüme kavuşturulması için bağımsız ve egemen Filistin devletinin kurulması dışında ihtimal yoktur. Bu süreçte BM Filistinli mültecilere yardım ajansının kurumsal ve mali kapasitesinin geliştirilerek Filistinli mazlumlara sahip çıkılması uluslararası sorunudur.
Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklarını kurtarması, Güney Kafkasya'da kalıcı barış için tarihi fırsat penceresi açılmıştır. Türkiye olarak çok önemli adımlar attık. Ülkemizi de yakından ilgilendiren bölgedeki ulaştırma bağlantılarının da kısa sürede açılması bölgedeki ülkeler adına önemli bir gelişme olacaktır. Türkiye bu zor günlerinde Afgan kardeşlerini desteklemeyi sürdürecektir. Hindistan ve Pakistan'ın aralarında hala güçlü bir barış ve işbirliği tesis edilememiş olmasından üzüntü duyuyoruz. Geçtiğimiz günlerde sel felaketi yaşayan Pakistan'a tekrar geçmiş olsun diyoruz. Temennimiz Keşmir'de kalıcı barış olmasıdır. Afetin ardından başlattığımız insani yardım çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz.
Kıbrıs Türk halkının egemen eşitlik hakkının tescil edilmesi Ada’daki çözümün anahtarıdır. Uluslararası toplumu, Kıbrıs Türklerine yönelik zulme son vermeye ve bir an önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni resmen tanımaya davet ediyoruz.
Balkanlar da barış ve istikrarın güçlendirilmesi, anlaşmazlıkların çözümü için ikili ve platformlarda yoğun çaba gösteriyoruz. Türkiye olarak Ege Denizi'nde ve Doğu Akdeniz'de tüm meselelerin uluslararası hukuk kapsamında desteklenmesi istiyoruz. Doğu Akdeniz'de barış ve istikrarın sürmesi, tüm tarafların hak ve hukukuna saygı gösterilmesi ile mümkündür. Yunanistan'dan gerginlik ve tahrik siyasetini bir kenara bırakarak, işbirliği ve dayanışma çağrımıza kulak vermesini bekliyoruz. Muhataplarımızın şimdiye kadar bu konuda en ufak adım dahi atamamasını kimin diyalogdan yana olduğunu göstermektedir.Türkiye, Doğu Akdeniz'deki haklarını sonuna kadar savunacak. AB üyesi Yunanistan, Ege Denizi'nde düzensiz göçmenlere uyguladığı geri itmeler dışında Müslüman halka karşı ayrımcı ve tehdit eden politikalar sergilemektedir. Temennimiz Yunanistan'ın bu faaliyetlerine son vermesidir.
Kıymetli delegeler, küresel ve bölgesel planda ortaya çıkan her yeni meydan okuma Türkiye'nin AB ile işbirliğinin önemini ortaya koymaktadır. Avrupalı kimliğimizle kıtanın güvenlik, istikrara katkılarımız sürerken yeniden Asya girişimiyle bu kıtada aynı amaçla çalışıyoruz. 16-18 Aralık 2021 tarihlerinde Afrika dostlarımızla 3. Türkiye-Afrika ortak zirvesini gerçekleştirdik. Latin Amerika'yla da karşılıklı saygı çerçevesinde güçlenen işbirliğimizi kurumsal düzeyde ve diğer alanlarda artırma niyetindeyiz.
