Merkez Bankası’nın rasyonel politikalara dönüş kapsamında attığı yeni adımlar, küresel piyasalardaki kredibiliteyi artırırken; yurt içinde ise finansmana erişimde zorlukları beraberinde getirdi.
Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında parasal sıkılaştırma adımları, konut kredisi faizlerine de yansıdı. Son 5 haftada konut kredisi faizleri 10,1 puan artışla yıllık ağırlıklı ortalamada yüzde 34,09’a ulaştı. Böylelikle kredi faizi son 5 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Son 5 haftada kredi kullanımı ise yüzde 0,2’de kaldı. Bankaların kredilerde çok seçici davrandığına, başvurularda reddin arttığına, faizlerin de yüzde 3’ü aştığına işaret eden inşaat sektör temsilcileri de, “Taksitler 2 milyonluk kredi de 60-70 bin lirayı aşıyor. Böyle sürerse pazar yüzde 30 daralır” ifadelerini kullandı.
Dünya’dan Hamide Hangül’ün haberine göre, en son 2018 yılının 26 Ekim haftasında yüzde 29,2’yi görmüştü. BDDK verilerine göre, faizlerin yükselişe geçtiği 26 Haziran – 21 Temmuz 2023’ü kapsayan son beş haftada kredi kullanımı da yüzde 0,2’lik artışla adeta yerinde saydı.
Bankaların kredi verirken çok seçici davrandığını, konut kredisinde faizlerin yüzde 3 seviyesini bulduğuna işaret eden sektör temsilcileri, “Ekspertiz değeri 5 milyon liralık bir konutta bulunabilecek rakam 1-2 milyon lira. O nedenle cebinde 3 milyon lira peşinatın hazır olması gerekiyor. Kredinin yüzde 20’sine ancak bulabiliyor. Ortalama 2 milyon lira bir kredide aylık taksit 60-70 bin lira. Böyle olunca da krediye erişim problem, bu taksiti ödemek ikinci bir problem. Yeni şeyler düşünüp hayata geçirmeden konut açığını çözmek mümkün görünmüyor” dedi.
Konut kredisi için yapılan kredi başvurularında olumlu geri dönüşlerin azaldığına işaret eder sektör temsilcileri, “Şu anda inşaat firmaları da tüketiciler de krediye erişimde zorlandığını için satışları etkiliyor. Böyle devam ederse yıl sonunda pazarda en az yüzde 30 daralma kaçınılmaz olur” değerlendirmesinde bulundu.
