Sessiz istifa hakkında çok net bir çerçeve çizmek kolay olmasa da İngilizce ‘quiet quitting’ (sessizce ayrılmak) kavramının özellikleri şöyle sıralanıyor: Özellike beyaz yakalı gençler arasında yaygın. İstifa etmiyorlar ama yalnızca işlerinin gereğini yerine getirmek üzere ‘asgari düzeyde’ çalışıyorlar. Kendilerinden beklenenin ötesine geçmek, fark yaratmak, yükselmek vs. için ‘kollarını kaldırmıyorlar’.
Youthall Türkiye de, sessiz istifanın çalışanlar arasındaki yeri ve nedenini ortaya koymaya çalışan bir araştırma yayımladı. Araştırmaya, 18-50 yaş arasındaki 1002 kişi katıldı. Katılımcıların yüzde 57,3’ü kadın, yüzde 41,6’sı erkek. Soruları yanıtlayanların yüzde 74,3’ü aktif çalışan, yüzde 25,7’si de şu an çalışmayan katılımcılardan oluştu.
Çalışanların yarısından çoğu iş-yaşam dengesini kuramıyor
Bloomberg'in aktardığına göre ankete katılanlardan sadece yüzde 18,5’i işyerine kendisini ait hissederken, kendini ait hissetmeyenlerin oranı yüzde 33,5. Araştırmada, bu hissin dönemsel olarak değiştiğini söyleyenlerin oranı da yüzde 48.
Çalışanların yüzde 58,1’iyse çalışma hayatlarında iş-yaşam dengesini kuramadıklarını söylüyor. ‘Hayatımın yüzde 30’undan azı özel yaşam odaklı’ diyenlerin oranı yüzde 41,1’ken. Hayatımın yüzde 50 ila 70’ini özel yaşama ayırabiliyorum diyenlerin oranıysa yüzde 17,3.
İş tanımı net değil
Araştırmadaki gençlerin yüzde 64,4’ü iş tanımını net bulmadığını belirtirken, gençlerin yüzde 24’ü “Sessiz istifa sürecindeyim” dedi. 46,6’sı da bu kavrama yatkın olduğunu kaydetti. Yüzde 15 “Bu yaklaşıma yatkın değilim” derken, ‘sessiz istifa’nın ne olduğunu bilmeyenlerin oranı yüzde 14,4.
Maaş, kariyer ve iş-özel hayat dengesi
Sessiz istifa yaklaşımına yatkın olmayanların yüzde 31,3’ü, çalıştıkları şirkette kariyer yollarının kapalı olduğunu düşündükleri takdirde bu sürece girebileceklerini söyledi. Bu oranı yüzde 24,7’yle iş-özel hayat dengesizliği, yüzde 18,7’le iş tanımının net olmaması ve aynı oranda düşük maaş takip etti.
Sürece uzak olanların hayatlarındaki önceliklerse kariyer yüzde 22,9, özel hayat yüzde 25, aile yüzde 21,5, sağlık yüzde 20,1 ve para yüzde 10,5 oldu.
“Sessiz istifa sürecindeyim” diyen gençleri bu duruma sürükleyen nedenlerin başındaysa düşük maaş geldi. Yüzde 35 oranında verilen düşük maaş yanıtını, yüzde 21,7’yle iş-özel hayat dengesizliği, yüzde 15’le iş tanımının net olmaması, yüzde 14,2’yle kariyer yollarının kapalı olması ve yüzde 7,9’la uzun mesai saatleri takip etti.
Z kuşağında oran yüksek
Araştırmaya göre, Z kuşağının yüzde 64,2’sinin gündeminde sessiz istifa var. Yüzde 45,2’yle araştırmaya en yüksek oranda katılan 18-24 yaş bandının cevapları incelendiğinde, yüzde 13,2’si sessiz istifa sürecinde olduğunu, yüzde 50,9’uysa sessiz istifa sürecine yatkın olduğunu belirtti.
Tüm katılımcıların ortalamasında sessiz istifa sürecine götüren neden maaşken, 18-24 yaş grubunda neden olarak ilk sırayı iş-özel hayat dengesizliği aldı.
Araştırmada özgürlüklerine düşkünlükleri ve ne istediklerini net bir şekilde belirtmeleriyle iş hayatında ön plana çıkan Z kuşağının, verilen işler dışında fazladan sorumluluk almayıp mesai saatlerinin dışına çıkmayarak, sessiz istifa sürecinde olduklarının sinyallerini yöneticilerine verdikleri gözlemlendi.
Kadınlar daha fazla sessiz vazgeçişte
Ankete katılan kadın çalışanların yüzde 68,6’sı sessiz istifa sürecinde olduğunu ya da sessiz istifa sürecine yakın olduğunu dile getirdi. Kadın çalışanların bu sürece yakın olmasının altında yatan en temel etken yüzde 33,9’la iş-özel yaşam dengesi kuramamaları oldu. Erkeklerin yüzde 58,7’si sessiz istifa sürecinde ve sürece yatkın olduklarını dile getirirken kendilerini bu sürece iten en büyük nedense yüzde 21,2 oranla düşük maaş oldu.
